پیانیست؛ فیلمی درباره خدای یهودی

#فیلم_پیانیست داستان یک یهودی سربه زیر به نام اشپیلمن است که در #ورشو اشغال شده به شدت توسط #نازیها رنج می کشد و همه عزیزانش را از دست می دهد. نهایتا یک #افسر_نازی که به خدا اعتقاد دارد پس از شنیدن نوای پیانوی اشپیلمن، او را مخفی نگه می دارد و نجات می دهد. بر این اساس پیانیست جدا از صحت قصه #هولوکاست و مظلومیت یهودی ها، #فیلمی_درباره_خدا است. اساسا یهودیان در مسئله هولوکاست موضوع عدالت خدا و ایمان را تحلیل می کند و این فیلم هم خالی از این موضوع نیست.

تأملاتی در سینمای اصغر فرهادی/ راوی ایرانی اخلاق سکولار

مروری بر سینمای فرهادی  (از شهرزیبا تا همه می دانند)

 

  می گویند «سینمای اصغر فرهادی در مورد اخلاق است». عده ای می گفتند او سیاه نمایی کرده است اما به نظر من بحث را باید در سطح بالاتری مطرح کرد و آن اینکه ماهیت این اخلاق چیست؟ آن چیزی که مسلم است این است که اخلاق فرهادی «دینی» نیست یعنی دین در آن محوریت ندارد بلکه گزاره های مسلم و پذیرفته جهانی، فارغ از نظر دین، محور داستان و فیلم قرار می گیرند. او می خواهد بگوید متر و معیار سنجش کار اخلاقی بسیار کمرنگ شده است پس ضمن این که نمی توان اتهام نسبی انگاری را روا دانست باید گفت او اندیشمندانه به دنبال تعریف جدیدی از اخلاق است و بر همین اساس در پاسخ به این سئوال که آیا «جدایی نادر از سیمین» فیلمی مذهبی است یا نه، گفته است: «خوشحال می‌شوم اگر بگوئید فیلمم یک فیلم انسانی است» . انسانی بودن واژه ای مدرن است و لزوما دینی بودن نیست. و فرهادی راوی ایرانی اخلاق سکولار در سینماست.

درباره بینوایان

ویکتور هوگو در مورد رمان خود نوشته است که: «کتابی که خواننده در این دم پیش چشم دارد، از آغاز تا انجام، در مجموعش و در تفاصیلش، تناوب‌ها، استثناها، یا نقصان‌هایش به هر اندازه که باشند، عبارت است از حرکت از بد به سوی خوب، فساد سوی حیات، حیوانیت سوی وظیفه، دوزخ سوی ملکوت، عدم سوی واجب الوجود، مبدأش ‘ساده’ مقصدش ‘جان’ در آغاز اژدها، و سرانجام، فرشته».

اما این بیان کلی است و باید نوع سیر از بدی به خوبی در این رمان بیش از پیش تحلیل شود

شعله ور؛ داستان یک مسئله اخلاقی

حسادت امین حیایی به بهمن پرورش!

فیلم شعله ور روایت مردی با بازی امین حیایی است که آتش حسادت و نارضایتی او را شعله ور کرده و مدام در مورد دیگران بد فکر می کند و بد رفتار می کند. از طرف دیگر مصطفی حیدری همکلاسی سابق او غواصی فداکار است که در همه جای کشور به مردم داغدیده کمک می کند تا پیکر عزیزان خود را که در عمق آب گم شده پیدا کنند تا جایی که حتی پسر او به جای پدر شیفته قهرمان فداکار می شود و مدام آتش پدر شعله ورتر می شود.

خاکبازان

 دریاچه ماهی یک اثر  شاعرانه و عارفانه در مورد دفاع مقدس است. این ویژگی هایی است که کافیست تا فیلم دوست داشتنی باشد.
‌نام مناسب دیگر این فیلم #خاکبازها است؛ مردی  که در جنگ پیکر شهدا را به خاک می سپارد، علی رغم ضعف شدید بینایی از کودکی بصیرت هایی داشته و از عاقبت عملیات و شهدا با خبر است اما دیگران او را مجنون می دانند و حتی به او حمله می کنند. سالها بعد از جنگ او گل ها را در خاک پرورش می دهد. همسر یکی از دوستان شهیدش هم با خاک هنرمندانه سفالگری می کند. وقتی این دو به هم می رسند گفتگو در مورد خاک اوج می گیرد و از داستان #پدر_خاک ( حضرت ابوتراب ع) حرف می زنند. در طول فیلم خبر تفحص پیکر شهدای درخاک را می شنویم و پایان فیلم هم در کنار دریاچه ماهی پا در آب و‌خاک فرو می رود...

سیاسی ترین و مذهبی ترین فیلم کیمیایی

  #مسعود_کیمیایی کارگردان غیرت و اعتراض  مردانه است و با #قیصر، #رضا_موتوری، #داش_آکل، #خاک، #گوزنها‌ ، #خط_قرمز، #دندان_مار، #سرب و #ردپای_گرگ همیشه معترض و غیرتی بود و به نظرم بر همان‌هست که بود و #حرف_مرد_یکی_است.
طوری که همیشه اصرار داشت قهرمانش را بدون پیچیدگی و‌اهل اقدام ساده و مستقیم نشان دهد که تن به تن می جنگد و اگر لازم شد غیرعقلانی و غیرقانونی و چه بسا با سلاح سرد به خون خودش آغشته شود.
در فیلم پرحاشیه #قاتل_اهلی قصه مردی را می بینیم که از یک طرف درگیر مسائل فرزندانش و توقعات ‌نسل جدید است و از طرف دیگر به #فساد_اقتصادی و #پول_کثیف اعتراض دارد ولی با همین عناوین به خودش تهمت می زنند و در این جدال، مردی ها و نامردی ها قصه را پیش می برند.
کیمیایی مدتهاست فیلم یکدست و خوش ساخت نساخته ولی همچنان آثارش سکانس ها و #دیالوگهای_ماندگار دارد. 
در این فیلم همچنان لهجه جنوب شهری و کلمات قصار پرحرارت و خون و خشم را می بینیم  اما ویژگی این اثر و‌تفاوت آن با دیگر قیام های مردان فیلمهایش این است که اکنون سخن از #سفره_انقلاب است که دزدان دور آن می چرخند و نیز مرد قهرمان آشکارا ظاهر و بیان و عمل و سابقه انقلابی و مذهبی دارد و اهل قرآن و نماز و عاشوراست‌ و حتی این اعتراض عدالتخواهانه با طعم دعای فرج به پایان می رسد و گفته اند که  قاتل اهلی وصیت نامه کیمیایی است.
اینجاست که مضمون تکراری آثار کیمیایی رنگ‌تازه می گیرد و ما نه تنها با سیاسی ترین فیلم بلکه با مذهبی ترین اثر #قیصر_سینما روبرو‌ هستیم.

برادرم خسرو

فیلم #برادرم_خسرو درباره تقابل دو برادر با نامهای ناصر و خسرو است‌. به نظر می رسد هیچ یک کاملا سیاه یا سفید نیستند و جمع بین این دو بهتر از رد یکی است! #الجمع_مهما_امکن_اولی_من_الطرح. البته جمع بین این دو قبول همه خصوصیات طرفین نیست بلکه بازگشت به اصل آنهاست. چنانچه که تأکید بر #برادری است و‌چون این دو برادرند  به یک اصل برمی گردند.

یک ویژگی عجیب تام و جری

  انیمیشن #تام_و_جری یک ویژگی عجیب دارد و آن بلایی است که سر قواعد طبیعت می آورد. مسئله فقط پرش های عجیب و ضربات باورنکردنی و سرعتهای خارق العاده نیست. این انیمیشن مفهوم قدرت را بالاتر از نحو‌معمول به ذهن تماشاگر القا می کند. قدرت در اینجا سرعت، پرواز یا تخریب نیست بلکه واقعیت به نحو خاص و شیرین دستکاری می شود. جری برای فرار سوراخ دیوار را در چشم به هم زدنی جابجا می کند و تام را به هر شکلی تغییر حالت می دهد و روابط علت و‌معلول کاملا به میل اوست. گویی که پشت کامپیوتر نشسته و با نرم افزارها مدام طراحی جدیدی در عالم انجام می دهد با این تفاوت که بسیار سریع تر از کامپیوتر عمل می کند! 
#والت_دیزنی نظریه #فرانسیس_بیکن  که #علم_قدرت_است را به شدیدترین حالت تجلی بخشید. تام و‌جری قویترین امپراطور سینماست که طعم شیطانی تغییر خلقت را برای تماشاگر شیرین جلوه می دهد و برای ما مهم‌نیست که وقتی گرگ بالاخره #رود_رانر (#میگ_میگ) را در هم‌ درید، پس چرا بالاخره گربه موش را نمی گیرد!
شیطان گفت و لامرنهم فلیغیرن خلق الله : قطعا فرمانشان میدم پس قطعا خلقت را تغییر می دهند.

درباره فرهنگ دولتی

#سازمان_اوج نامی است که در سالهای اخیر جنجالی شده است. از زمانی که شبکه های ماهواره ای نامش را به صراحت بردند و #ابراهیم_حاتمی_کیا روی صحنه جشنواره به آن تصریح کرد تا اکنون که با نمایش #سریال_پایتخت و فیلم #به_وقت_شام محل حمله و دفاع مخالفان و منتقدان قرار گرفته است. مهم ترین موضوعی که به عنوان #پرسش و #تأمل اکنون مطرح است مسئله نقش تصدی گری حاکمیتی و دولتی است. اکنون مخالفان می گویند پایتخت عالی بود تا وقتی که بوی پول نفت نمی داد و حاتمی کیا کارگردان بزرگی بود تا وقتی سازمانی نشده بود! اکنون مسئله این نیست که قضاوتها عجولانه بود و هنوز خط داستانی پایتخت به اوج نرسیده حملات شروع شد. مسئه این هم نیست که پول اوج مال کجاست و چطور هزینه می شود.

پرسش اساسی که  کمک می کند اندیشمندانه و غیرسیاسی این موضوع تحلیل شود این است که #مهندسی_فرهنگی چقدر صحیح است؟

ماجرای نیمروز

#ماجرای_نیمروز داستان سال آتش و خون است؛ سال نفوذی ها؛ داستان بحران سال ۶۰ و‌دفاع تلویحی از سال ۶۷.
در مورد منافقین و سازمان مجاهدین خلق در سالهای اخیر فیلمهایی ساخته شده اند: سیانور، امکان‌مینا... سریال های پروانه و‌ ارمغان تاریکی... و  ماجرای نیمروز. 
این فیلم‌با ساختار سرد جنگ سرد ولی با جذابیت از منظر مأموران امنیتی، مشکلات حفظ کشور در بحران را در ابعاد مختلف نمایش می دهد.