نظریه کشاورزی فرهنگی

امروز روز مهندس است و برای من جالب بود که دو روز قبل در یک کرسی نظریه پردازی مقاله خودم با عنوان نظریه کشاورزی فرهنگی (با الهام و اقتباس از آرای دکتر داوری اردکانی جهت نقد نگاه مدرنیته به مهندس) را مطرح کردم و ناقدان محترم هم نقد کردند.
چکیده این نظریه از این قرار است

تأملاتی درباره مکر زمانه

   دکتر رضا داوری اردکانی در چند روز اخیر دوباره گفت که غرب مکر الهی نیست: «اخیراً از من پرسیده اند آیا پدید آمدن غرب مکر الهی نیست؟ پاسخ من این است که غرب در ۴۰۰ سال اخیر براساس اندیشه و تفکر و با ظهور اراده به قدرت، پدید آمده و بر جهان مسلط شده است. اسم مکار هم گمان نمی کنم در این دوران اسم غالب الهی باشد وانگهی یک تاریخ دو هزار و پانصد ساله یا پانصد ساله نمی تواند حاصل مکر خداوندی باشد».

این اشاره بیش از هرچیز به سخن استاد او فردید است

خدا هنوز دستش در آب و گل است

مرحوم #دولابی می گفت: خدا هنوز دستش در آب و گل است(مصباح الهدی,ص 359)
گاهی طینتی ناخالص و حتی کافرانه به ما داده شده و عملمان بی اثر است. اگر بیچاره و مستضعف باشیم عقاب نمی شویم ولی اگر شناخت داشتیم ولی به تکلیفمان (ولو دعاکردن) عمل نکردیم مسئول هستیم.
مگر نه اینکه طینت های کافر و مؤمن با هم مخلوط شده اند و مگر نه اینکه خدا زنده (مومن) را از مرده (کافر) بیرون می کشد؟

کفشها را باید کند جور دیگر باید رفت

#کفش در قرآن نماد دنیاست و گرچه کفش داشتن و به دنیا پرداختن جایز بلکه‌لازم است اما در سرزمین مقدس کفش را باید کند: #فاخلع_نعلیک_انک_بالواد_المقدس
#کفشداری اماکن مقدس متناسب با عالمی است که باید در آن کفش را کند. در چنین‌عالمی است که با کفش رفتن به خانه دیگران هتک حرمت و  #پرتاب_کفش نماد توهین است. پیاده روی با پای برهنه در چنین عالمی معنادار است. اینجاست که #پابرهنه فقط صفت فقرا نیست

سیر ابراهیمی دولابی

  اگر سیر ابراهیمی را واقعی بدانیم نه نمایشی (چنانچه که برخی روایات و عرفا آن را واقعی می دانند) می توان برای دیگران هم منزلتی مشابه و قابل تأسی قائل شد. از زندگی مرحوم دولابی می توان نتیجه گرفت که او هم سیر ابراهیمی در زندگی را طی کرده و کوکب و قمر و شمس را دریافته و گذر کرده است.
سیر دولابی با سیر ابراهیم نبی در سوره انعام مشابهتهایی دارد که ما را وامی دارد تا بگوییم هر یک از ما ابراهیم درون داریم و باید اهل صیروت باشیم:

تفسیر یهودی از مدرنیته توسط سروش

  #عبدالکریم_سروش که در گذشته از منتقدان یهودستیزی یا تفسیر یهودی مدرنیته بوده است اکنون در فهم و تبلیغ یکی از بنیادهای مدرنیته یک اندیشه یهودی_مدرن را تبلیغ می کند. او اخیرا در سلسله جلسات #سلوک_دیندارانه_در_جهان_مدرن  که در آمریکا برگزار می شود گفته است اومانیسم (هیومنیزم) معنایی نزدیک به سپرده شدن دنیا به انسان دارد.

تفسیر توحیدی زلزله

این روزها دردهای زلزله زیاد است اما نباید در این میانه #تفسیر_توحیدی_زلزله فراموش شود.

اِنَّ اللَّهَ یُمْسِکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ أَنْ تَزُولا وَ لَئِنْ زالَتا إِنْ أَمْسَکَهُما مِنْ أَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ إِنَّهُ کانَ حَلِیماً غَفُوراً (فاطر۴۱)
خداوند آسمان و زمین را از زوال نگه می دارد. (البته ممکن است زوال آغاز شود) و اگر آنها زوال پیدا کنند بعد از خدا چه کسی آن را نگه می دارد؟
۱. خدا آسمانها و زمین را از زوال نگه می دارد
۲. زوال غیرممکن نیست و شاید‌‌ بشود گفت: خدا گاهی «نگه ندارد از زوالش»!
۳. اگر زوال رخ بدهد غیر او کاری از دستش برنمی آید و دوباره خداست که ناجی است.
۴. اگر خدا از زوال نگه‌می دارد به دلیل حلیم و‌غفور بودن اوست. او زود انتقام‌نمی گیرد و بسیار می بخشد!
۵. طبیعت آسمانها و زمین زوال است ولی خدا مانع می شود پس حوادث زائل کننده طبیعی هستند و همه فانی اند و فقط خداست که باقی است.
#زلزله یا همان #زوال_زمین غیر عادی نیست بلکه طبیعی است و آرامش زمین است که باید معجزه الهی نامید!
#آیه_امساک_و_زوال

خاطره توحید قرآنی + بازتاب

  ماه رمضان سال ۱۳۸۴ بود که به «گفتاری در معنی توحید از نظر قرآن» در جلد ششم المیزان  برخورد کردم. علامه طباطبایی به بهانه بیان علت مخالفت قرآن با تثلیث بحثی مستقل و عمیق را شروع کرد. با خواندن این متن نوعی کشش به سمت مباحث توحیدی را در خودم احساس کردم. از آنجا که بحث روایی این گفتار خطبه های عمیق و‌توحیدی نهج البلاغه را شرح کرده بود بعد از آن شروع به خواندن کامل نهج البلاغه کردم.

چرا آیات ولایت در دل آیات دیگر قرار گرفته اند؟

  چرا آیات ولایت در دل آیات دیگر قرار گرفته اند؟ پاسخ به این سؤال چند لایه است. این نکته در مورد آیه اکمال دین و آیه تطهیر بیشتر به چشم می خورد.
علامه طباطبایی و‌دیگران ابتدا سنخیت با سیاق  برای این آیات را نفی می کنند. مثلا آیه اکمال دین جز در معنای خلافت امیرالمؤمنین نمی تواند پاسخگوی این پرسشها باشد که چرا کفار  طمع در دین مأیوس شدند؟ کجا کمال و‌تمام شده؟ چرا نباید از کفار بترسیم؟ چرا اکنون باید از خدا‌بترسیم؟
اما علاوه بر این نحوه بحث، باید بدانیم چرا ظاهر آیات منشأ سوءتفاهم است؟!

دو نظریه در باب تجدید ایمان

درباره معنی «یاایهالذین امنوا امنوا» وجوه فراوانی گفته‌شده، در این میان دو نظر از همه‌مهم تر است: