تفکر توحیدی

وبلاگ هزار و یک حرف

تفکر توحیدی

وبلاگ هزار و یک حرف

این وبلاگ تلاشی برای تبیین تفکر توحیدی است

کانال تلگرامی رضاکریمی
https://telegram.me/karimireza1001

۴ مطلب با موضوع «سینماکتاب» ثبت شده است

آپاراتچیدر‌ فیلم آپاراتچی چند موضوع محوری عشق به سینما، سینمای مردمی، توجه به ارزش‌ها و بدبینی بخشی از نسل قدیم مذهبی با سینما وجود دارد.وی افزود: این فیلم تلاشی برای حرکت میان سینمای روشنفکری امثال پاراجانف و تارکوفسکی با سینمای فیلم فارسی است.

برخلاف دهه شصت، آمارها نشان می‌دهد پرفروش‌ترین فیلم‌ها هنوز هم صدای همه مردم نیست و اکثریت مردم سینما نمی‌روند ،پس روش اکران‌های محلی جشنواره عمار جبران اکثریت باقی‌مانده و توجه به عموم مردم است که امثال جلیل طائفی (شخصیت فیلم و کتاب آپاراتچی) در اوائل انقلاب به صورت خودجوش انجام می‌دادند.

این فیلم به صورت تمام‌قد ترویج سینمای مردمی است اما مردمی‌بودن به معنای سینمای غیرحرفه‌ای نیست. یک اثر هنری می‌تواند هم فاخر باشد و هم محبوب پس بهتر بود طوری قصه تعریف می‌شد که این تصور القا نشود که مردمی بودن به معنی پیش‌پاافتادگی است.

فیلم با کتاب تطابق زیادی دارد ولی تفاوت‌هایی جدی هم به چشم می‌خورد؛ مثلاً بخش‌های دوبله در تهران یا فشنگ چموش در فیلم نیامده و نیز نحوه آشنایی با سوژه قاضی نوری تغییر اساسی کرده است.

 از همه مهم‌تر، مخالفت پدر با سینما در کتاب آپاراتچی نیست و ابتکار فیلمنامه‌نویس است؛ این سوژه فیلمنامه‌ گرچه جذاب و خنده‌دار است اما نویسنده چالش‌های پشت‌صحنه سینما را ساده گرفته است مثلاً زیاده‌روی بازیگر فیلم «نوری در تاریکی» می‌توانست سوژه جدیدی باشد که بدبینی پدر به سینما را تقویت کرده و پیچیدگی های اخلاقی سینما را بیشتر نشان بدهد ولی صرفا به سکانسی خنده‌دار اکتفا شد.این منتقد سینما با بیان اینکه تیم سازنده حرفه‌ای هستند، نویسنده خوب نوشته و آهنگساز با تم انیو موریکونه موزیک توأمان طنز و جدی مناسبی ساخته است، 

طنز فیلم فرم هماهنگ و همخوان با سیر تلاش‌های یک فیلمساز آماتور است. هر چند صحنه‌ها همیشه خنده‌دار نیستند و البته رقابت با فیلم‌های طعنه‌زن یا مبتذل و سریال‌هایی که با تکرار ذهن مخاطب را مستعد خنده می‌کنند، سخت است.

  • رضا کریمی

تصرف کارگردان در این داستان نمونه قابل بحثی در سینماکتاب است:

داستان زخم شیر نوشته صمد طاهری قصه ای ضد جنگ است که با ظرافت یک شهر خراب شده و متروکه و حیواناتی رها شده و انسان هایی گرسنه را توصیف می کند. اقتباس از قصه استخوان دار از ساخت فیلم های سطحی جلوگیری می کند. ولی فیلم یدو با اضافه کردن حضور رزمندگان و تغییر پایان بندی آن را به قصه مقاومت تبدیل کرده است. نویسنده هم گفته است که پایان‌بندی فیلم اشکال منطقی دارد و اصلا همخوان نیست. در حالی که توجه نکرده که فیلمساز منطق ضدجنگ داستان را ارتقاء داده و تبدیل به منطق مقاومت کرده است پس قاعدتاً یدو نباید شهرش را ترک کند. شهری که محله ذوالفقاری دارد شایسته نیست فقط قصه ترک کردن آن روایت شود. تصرف مهدی جعفری در قصه، که خود یک‌ مستندساز هم هست، مستند به واقعیات و متکی به آرمان‌هاست. تبلیغ بیشتر تفاوت‌های فیلم و کتاب به درک بیشتر هر دو اثر کمک می‌کند. گرچه داستان تفاوت‌های جدی دارد ولی واقعیت‌ها و نگاه مردمی نویسنده در فیلم حفظ شده و همین ویژگی داستان توجیه خوبی برای اقتباس از آن است.

در نشست سینماکتاب کرمانشاه مهدی جعفری‌ کفت: آگاهانه در داستان تغییر ایجاد کردم. متاسفانه در کشور ما اقتباس کم اتفاق می‌افتد. اما نمی‌دانم چرا جهان ادبیات تلخ است اما در سینما باید امید و شادی وجود داشته باشد. نویسنده پایان فیلم را دوست نداشت دلیل این‌ تغییرمن، نیاز به خلق یک قهرمان بود و باید این‌ اتفاق می‌افتاد تا درام در فیلم‌ به وجود می‌آمد.
وی افزود: به من گفتند اگر تلخی داستان را نگه داری شانس موفقیت تو در جشنواره‌های خارجی زیاد است اما می‌خواستم منصفانه‌تر به واقعیت‌ها نگاه کنم.

 

  • رضا کریمی

#مستند_انحصار_ورثه یک اثر هنری، نکته بین و هدفمند درباره تغییرات #سید_مرتضی_آوینی است. تحول و تجدید مسئله ای اساسی در هستی شناسی دینی و عرفانی است. آوینی در یادداشت #تجدیدوتجدد، در کتاب #آغازی_بر_یک_پایان ، ذات عالم را متحول می دانست و چرا باید خود او استثنا باشد؟ این مستند نشان می دهد نظریه تجدید و تحول هم شامل خود آوینی  شده است. آیه «والعاقبه للمتقین»، که در ابتدای مستند آمده است، ما را به یاد تحولات شخصیت آدمها می داند و اینکه در وضعیت ذاتا متحول عالم عاقبت و نقطه نهایی بسیار مهم است.

  • رضا کریمی

شباهت‌ها و تفاوت‌های سریال زخم کاری با نمایشنامه مکبث | فیلیمو شاتاقتباس از شکسپیر در ایران سابقه دارد. فیلم واروژ کریم مسیحی با عنوان تردید از هملت است ولی کاملاً وفادارانه نیست و پایان آن از تراژدی خارج می شود. اما اثر مهدویان چارچوب کلی اثر را حفظ می کند.

یکی از مختصات تراژدی این است که مانند حماسه‌ها همیشه همراه با پیش‌گویی و پیش‌بینی است. تم غالب در اینگونهٔ نمایشی تقدیر و ناتوانی انسان در مقابل اراده خدایان است. این معنا در مصیبت هم هست. هدف مصیبت استرجاع و تضرع است. اما در تراژدی یونانی فقط نوعی جبرگرایی باقی می ماند و حتی پیشگوها گاه با شخصیت مکر می کنند!

  • رضا کریمی