تفکر توحیدی

وبلاگ هزار و یک حرف

تفکر توحیدی

وبلاگ هزار و یک حرف

این وبلاگ تلاشی برای تبیین تفکر توحیدی است

کانال تلگرامی رضاکریمی
https://telegram.me/karimireza1001

۶۷ مطلب با موضوع «بخوان» ثبت شده است

کتاب آزادی انسان از مجموعه کتب بینش مطهر است که آثار نشر صدرا را دوباره تدوین کرده است. این کتاب با دغدغه سؤالات معاصر نوشته شده است؛ آزادی، جهاد و برده داری ذهن جوان متجدد را درگیر کرده است اما متأسفانه علما کمتر بدون محافظه کاری وارد این مسائل شده اند. اکنون که روشنفکران و تکفیریها این مسائل را به نحو غلط مطرح کرده اند این گفتارها ارزش تازه ای پیدا کرده اند و بر ماست که این راه ناتمام را ادامه دهیم.

 

  • رضا کریمی

جلسه نقد و بررسی کتاب «نظریه وحدت متعالی دین» روز پنجشنبه 25 مرداد در سالن جلسات کتابخانه امیرکبیر کرمانشاه برگزار شد.

در این جلسه نویسنده کتاب گفت: این کتاب را به طور کلی با این هدف نوشتم تا بگویم قرآن در مورد «دیگران» چه نظری دارد؟ اکنون برخی می گویند قرآن ادیان دیگر را قبول ندارد و برخی این جمله مشهور را تکرار می کند که موسی به دین خود و عیسی به دین خود! اما مسئله این سادگی نیست

  • رضا کریمی

کتاب چشم های یلدا یک اثر متفاوت است که هم رمان است و هم نظریه پردازی فلسفی. ادعای مهم کتاب نظریه پردازی بر اساس فرهنگ اسلامی ایرانی است و به نظر می رسد در این زمینه حرفهای بسیاری برای گفتن دارد.

از همان طرح روی جلد ذهن خواننده درگیر می شود: الفاظ چشم های یلدا و عریانیسم سوءتفاهم برانگیزند و برخی منتقدین هم اسیر ظاهرگرایی می شوند (ج2، ص344) اما خواننده اگر کمی دقت کند زود به جدیت اندیشه در اثر پی می برد

  • رضا کریمی

کتاب جامع الاسرار و منبع الانوار به درخواست جمعی از برادران دینی و علمی سید حیدرآملی برای کتاب جامع و برای رفع نزاع میان شیعه و صوفیه نوشته شده است. 
مهم ترین منبع استناد سید حیدر، ابن عربی است ولی بسیار به آیات و روایات حتی کتب اهل سنت استناد می کند. از ویژگی های این ‌کتاب بیان مثال برای ساده کردن حقایق است و‌حتی مدعی است برخی مثال ها را جز من نگفته است. گاهی هم داستان های عرفانی گفته می شود

  • رضا کریمی

 علامه طباطبایی جامع چند خصلت است اول از همه اینکه فهیم است و به ادراک مراتب بالای علم رسیده است دوم اینکه در علوم مختلف شناخت دارد و حتی به شناخت ادیان و دنیای غرب علاقه نشان می داد و سوم اینکه به فهم این مراتب بالا نه فقط با بیان حکمی و عرفانی بلکه با زبان قرآن رسیده است. بسیاری واجد صفت یک یا دو صفت از این صفات هستند. برخی بزرگان اهل تأویل قرآن بوده اند و برخی افکار خود را با ظاهر قرانی عرضه می کردند. اما قرآن متنی است که برای عوام و خواص سخن دارد اما برخی قرآن را برای خواص می خواهند و برخی برای عوام. چگونه می شود که بین این دو جمع کنیم؟ هر چقدر زبان یک عالم قرانی تر شود و در توضیح قرآن قرآنی عمل کند به این هدف نزدیک می شود. در تفسیر المیزان گرچه بیان روان و ساده دیده نمی شود اما کمتر سخنان فلسفی تأویلی که بدون شواهد و استدلال و زبان قرانی باشد می بینیم. او اندیشه اش را به قرآن عرضه می کند. برای همین است که سخنان پرده درانه و شطحیات در کلام او وجود ندارد چون او مؤدب به ادب قرآنی در مواجهه با مردم است.
#ملاصدرا در کتاب اسرارالایات مقداری قرآن و عرفان را به هم نزدیک می کند اما هرگز مانند علامه طباطبایی به زبان قرآنی آراسته نمی شود.
به عنوان مثال علامه طباطبایی همانند عرفاء به مقام بلند امام واقف است پس مانند اخباریون و ظاهرگرایان در بند توصیفات اولیه از امام نیست اما به جای تعابیری همچون صادر نخستین و انسان کامل، کلام قرآنی  «هدایت بامر» را تفسیر می کند. این اصطلاح شفافیت و راهنمایی بیشتری برای شناختن دیگر شئون امامت را پیش پای طالب حقیقت می گذارد‌.

  • رضا کریمی

  کتاب عهد الست به گفته نویسنده اش، نصر الله پورجوادی، سرگذشت یک آیه از قرآن مجید است که بنابر آن همه افراد انسان در ازل در عالم ذر با خدا عهد بسته اند که تا فقط بنده او باشند. عنوان این کتاب هم وام دار همین آیه قران است: أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ  قَالُواْ بَلىَ‏ .

این کتاب به اذعان نویسنده در واقع تفسیر قرآن است اما نه تفسیر سنتی و قدیمی بلکه تفسیری به روش جدید  که در آن تاریخ اندیشه بررسی می شود. بررسی برخی روایات اهل سنت و شیعه در تفسیر عالم ذر و عهد الهی، دیدگاه صوفیان و عارفان مانند پیروان ابن عربی و شبستری و  غزالی و... و شاعران اهل عرفان همچون مولوی و حافظ و عطار و دیگران بررسی شده است.

در این تفسیر از دیدگاه مهم مفسرانی مانند علامه طباطبایی خبری نیست در حالی که از تفسیر سورآبادی و تفاسیر روایی بحث به میان می آید.  سبک مدرن نویسنده در بررسی تاریخ اندیشه هم ناقص است و هم سبب شده است تا از ورود به جزئیات  و اصل کلمات و جمله بندی آیه الست خودداری کند و  طبعا از نتیجه گیری پرهیز داشته است هر چند در برخی موارد قضاوت خود را دخالت  می دهد مثلا آنجا که مولوی هست شدن را با بلی گفتن معادل می گیرد (هر دمی از وی همی آید الست/ جوهر و اعراض می گردند هست) برداشتی که از وجود بخشی عهد الست دارد را غیرمعقول می داند  که از تفسیر عقل گرایانه اشخاصی ماند ابوحامد غزالی از عهد الست پدید آمده است (ص252) و آن را عرفان بافی (ص253) می نامد.

در کل،  پژوهش مهم دکتر پورجوادی سبب شده تا به نتایج مهمی در تاریخ اندیشه برسد. از جمله اینکه مسئله عهد الست در هیچ یک از منابع یهودی و مسیحی نیامده است و کاملا یک مسئله اسلامی است (عهد الست ، ص16) و یا اینکه مسئله عهدالست در منابع پارسی از منابع ادبی عربی غنی تر است (عهد الست ، ص22).

  • رضا کریمی

  به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی کرمانشاه، جلسه نقد و بررسی کتاب «آخرین گامهای یک دونده ماراتن» با حضور نویسنده کتاب رضا کریمی، اساتید دانشگاه، دانشجویان، کتابداران و اعضای کتابخانه روز پنجشنبه 24اسفند ماه در محل کتابخانه امیرکبیر برگزار شد.

  • رضا کریمی

  کتاب سفینه الصادقین گفتارهای عارف معاصر آقای حاج سید حسین یعقوبی قائنی است که با اصرار شاگردان، بخشی از زندگی نامه و خاطرات خویش را که حاوی نکات مهم سلوکی و قابل استفاده برای سالکین راه خدا است در اختیار قرار دادند.

این اثر ترکیبی از خاطرات عرفانی و نظریات عرفانی است و به طور کلی کتابی عجیب است که فهم آن در سطح هر کسی نیست و حتی می توانم نام آن را «عارف در سرزمین عجایب» پیشنهاد بدهم. عارف در این کتاب دنبال گنج می رود و با موجودات پنهانی ارتباط می گیرد. عجایبی در علم غریبه و جن و قدرتهای روحانی و اخبار غیبی و مکاشفات عجیب. اما نکته مهم این است که نقل عجایب سلوک و عرفان همراه با تحلیل و تبیین است. اینجاست که فرد وابسته به عقل می تواند صبر کند و قبل از تعجب، فکر کند تا برای هر اتفاق توجیه مناسبی بیابد.

  • رضا کریمی

کتاب «جایگاه رزق انسان در هستی» از اصغر طاهرزاده، مجموعه ای از روایت های زیبا و خواندنی در باب رزق است و من کمتر کتابی را به جامعیت (از جنبه روایی) این کتاب دیده ام.  سخن اصلی در باب «جایگاه رزق انسان در هستی» این است: امروزه اکثر مردم نسبت به تأمین رزق در توهّم شدیدی به‌سر می‌برند اما معصومین پیام دیگری برای ما داده اند: رزق، دو رزق است: رزقی که تو به دنبال آن هستی و رزقی که آن به دنبال تو است، که رزقِ نوع دوم طوری است که اگر هم به سوی آن نروی، به سوی تو می‌آید. غم فردا را نباید امروز بخوریم. هر کس به روزی اش می رسد و آن رزقی هم که به صورت حرام مصرف کرده‌ای چیزی جز رزق تو نبوده است مگر این‌که آن را به صورت حرام به‌دست آوردی و مصرف نمودی

  • رضا کریمی

چکیده: کتاب عاشورا شناسی بنا به بیان نویسنده، عهده‌دار هدف‌شناسی از قیام امام‌حسین ـ علیه‌السلام است. بر پایه‌ی این پژوهش، هفت نظریه درباره‌ی هدف  آن حضرت وجود دارد: ۱. امتناع از بیعت (دفاع)، ۲. حکومت ـ شهادت، ۳. شهادت عرفانی، ۴. شهادت تکلیفی، ۵. شهادت فدیه‌ای، ۶. شهادت سیاسی و ۷. تشکیل حکومت. این اثر در این راستا پژوهشی قابل تقدیر و پر مغز ارائه کرده است و محمد اسفندیاری سعی کرده اقتضائات پژوهش را تا حدود زیادی رعایت نماید و بسیار عقلانی به موضوع بنگرد؛ ویژگی های پژوهشی و نگاه معاصر و مدرن نویسنده به عقل و تاریخ سبب می شود پیشنهاد کنم به جای نام عاشورا شناسی عنوان عاشوراپژوهی برای کتاب انتخاب شود. محور اصلی کتاب و اهتمام اصلی نویسنده بر دو نظریه معاصر مبنی بر حکومت و شهادت است. نویسنده تعارض میان تاریخ و کلام را حل ناشدنی پنداشته است در حالی که می توان گفت عاشورا گرچه مسئله ای چالش برانگیز شده ولی هدف قیام در سطوح مختلفی قابل تبیین است.

  • رضا کریمی