چهل سال است که می اندیشم

سالها از دعوای علوم انسانی دهه 60 می گذرد ، آن زمانی که داوری درکیهان فرهنگی ماهیت علوم انسانی و اجتماعی را آشکار می کرد و کتاب توأم با عصبانیت «فلسفه در بحران» (که درچاپ جدید با نام فلسفه در دام ایدئولوژی منتشر شده است) را نوشت. اکنون در پایان دهه 80 دکتر داوری در سن 75 سالگی ، با آرامش و طمأنینه یک پیر فلسفه، کتابی در اهمیت علوم انسانی و نقش آن در توسعه نوشته است.

وقتی به فهرست کتابها و مقالات دکتر داوری ( به ویژه فهرست پایانی کتاب فیلسوف فرهنگ) نگاه می کنیم به گستردگی موضوعاتی که او در زمینه های فلسفه، هنر، ادبیات ، تکنیک، سیاست، فرهنگ، رسانه، ورزش، سینما، آموزش، کار و امور اداری، شهرسازی، نفت و... پیگیری کرده و در رابطه با آن قلم زده پی می بریم، اما در تمامی این موضوعات محور مشترکی وجود دارد و آن نگاه همراه با تفکر به مسائل است و به قول خودش در این کتاب :مرتبه تحقیق.

نوشته های داوری معمولاً مثل یک رساله منسجم نیستند و معمولاً کتابهایش همچون کتاب حاضر حاصل مقالات پراکنده ای هستند که البته با دغدغه واحد نوشته شده اند اما به هرحال یافتن پاسخ این پرسش، از طرف کسی که اهل پرسش و طلب است و در پاسخ پرسشهایش جز یکی دوبار (سیری در آراء پوپر و رساله ای در باب سنت و تجدد) رساله نویسی نکرده است، بسیار دشوار است. او خود دراین کتاب وعده یک رساله را داده : قصدم این است که اگر مجال داشته باشم، مقاله یا رساله ای بنویسم و در آن به مبادی و اصول علوم اجتماعی و انسانی و چگونگی پیدایش  و سیر این علوم و جایگاهشان در عالم تجدد بپردازم (ص28).

او می گوید «آیا می توانیم کل علوم انسانی را نقد کنیم  و درصدد تأسیس علم انسانی از نوع دیگر برآییم؟». از آنجا که او منتظر است ولی خودش بارها از طمع خام نهی می کند و تواضع را شرط تفکر می داند پاسخ می دهد:«این هم، اگرچه دشوار به نظر می آید، اما غیرممکن نیست». و در ادامه شرایط امکان آن را بیان می کند (ص157).

در پشت جلد کتاب آمده است که: «من هم چهل سال است که می اندیشم آیا علوم انسانی دیگری غیر از آنچه هست امکان دارد. باید به این امکان فکر کرد وگرنه، کسی که از علوم انسانی چیزی نمی داند چگونه علوم انسانی نو بسازد؟ هر علم جدیدی در دامن علم قدیم پدید می آید... این مهم را به عهده اغیار نمی توان گذاشت.» گویا کسی و کسانی باید بیایند و برای طلب چهل ساله استاد و امثال او آبی بیاورند. این کسان بیگانه نیستند، استاد به دنبال آشنا می گردد.