محسن حسام مظاهری یکی از جدی ترین منتقدان سیاستهای فرهنگی جمهوری اسلامی است. او از آنچه که مناسک سازی و‌فربه سازی تشیع می نامد انتقاد می کند و به دنبال پیرایش تشیع از مناسک جدید است. پیش از او بزرگانی مانند شهید مطهری مبارزه با تحریفات عاشورا را شروع کردند. اما مظاهری چقدر از مطهری تندتر گام برداشته است؟
او علیه سیاست ایرانی اربعین مدام موضع می گیرد و معتقد است تلاش ایران برای تقویت پیاده روی اربعین موجب غیرطبیعی شدن آن و دخالت در یک پدیده ذاتاً عراقی است. مشکل او این است که جامعه شناسانه نگاه می کند نه توحیدی. دین و‌مذهب به جای ملاک بوم و قوم و تعصب، خدا و رسولانش را ملاک وحدت قرار می دهد. اما مظاهری از اربعین ایرانی و اربعین عراقی می گوید.
او دقت نمی کند اصل پیاده روی با تشویق ائمه و الگوگیری از خاندان اهل بیت و صحابی همچون جابر شروع شده و ذاتا شیعی است هرچند عراقی ها بیشتر آن را پروراندند.
او این حقیقت را نادیده می گیرد که اربعین مظهر #الحسین_یجمعنا است پس برادری اقوام و مذاهب را به دخالت جوامع تفسیر می کند، پس اگر موکب داران عراقی به دیدار رهبر بروند این قدرت نمایی جمهوری اسلامی است! البته این اختلاط ها آفات و آسیبهایی هم (مانند بی توجهی برخی تحلیل گران به اعتراضات مردم نسبت به مشکلات کشور عراق) دارد اما نباید اصل حقیقت برادری را بپوشاند. در این میان اگر جمهوری اسلامی از این اجتماع میلیونی نفعی ببرد، جدا از مشروعیت آن، نباید بدبینی به کسب منافع موجب انکار اصل و ماهیت این پدیده شود. وقتی نزد ائمه زیارت پیاده توصیه شده است (همچنین در روایت به زیارت اربعین جداگانه تصریح و‌توصیه شده است)، نباید آن را صرفاً تاریخی و جامعه شناسانه تحلیل کرد و آن را پدیده ای ذاتاً عراقی دانست. به نظر می رسد حقیقت اربعین فراتر از حد درک جامعه شناسانه است.
***
در مورد زیارت اربعین هم علمای مختلف این زیارت را مورد تأکید قرار داده اند. از امام حسن عسکری(ع) است که فرمود: «علامات المؤمن خمس، صلاة الخمسین، و زیارت الاربعین، والتختّم فی الیمین، و تعفیر الجبین، و الجهر ببسم الله الرحمن الرحیم»؛ همچنین در روایت دیگر از امام صادق (ع) نقل و کیفیت زیارت اربعین بیان شده است که علمایی مانند شیخ مفید و شیخ طوسی و سیدبن طاووس و حرعاملی و ... در کتابهای خود آن را بیان کرده اند.
همچنین در روایت بر زیارت پیاده تأکید شده است:
عَنْ أَبِی الصَّامِتِ قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام وَ هُوَ یَقُولُ: مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَیْنِ علیه السلام مَاشِیاً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَیِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ أَلْفَ دَرَجَةٍ؛ فَإِذَا أَتَیْتَ الْفُرَاتَ فَاغْتَسِلْ، وَ عَلِّقْ نَعْلَیْکَ وَ امْشِ حَافِیاً، وَ امْشِ مَشْیَ الْعَبْدِ الذَّلِیل. (کامل الزیارات، ص133)
عَنِ الْحَسَنِ بْنِ ثُوَیْرِ بْنِ أَبِی فَاخِتَةَ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام: یَا حُسَیْنُ! إِنَّهُ مَنْ خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ یُرِیدُ زِیَارَةَ قَبْرِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ علیه السلام، إِنْ کَانَ مَاشِیاً کُتِبَ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةٌ وَ مُحِیَ عَنْهُ سَیِّئَةٌ، فَإِنْ کَانَ رَاکِباً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ حَافِرٍ حَسَنَةً، وَ حَطَّ بِهَا عَنْهُ سَیِّئَةً، حَتَّى إِذَا صَارَ فِی الْحَائِرِ کَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْمُفْلِحِینَ الْمُنْجِحِینَ، حَتَّى إِذَا قَضَى مَنَاسِکَهُ کَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْفَائِزِینَ، حَتَّى إِذَا أَرَادَ الِانْصِرَافَ أَتَاهُ مَلَکٌ فَقَالَ لَهُ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله یُقْرِئُکَ السَّلَامَ، وَ یَقُولُ لَکَ: اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ فَقَدْ غَفَرَ اللَّهُ لَکَ مَا مَضَى.(ثواب الاعمال، ص91)
