سالها پیش فیلمی از ضجه یک مادر در برابر دامادش منتشر شد که بسیار متأثرکننده بود. بر اساس این داستان واقعی، نرگس آبیار تصمیم گرفت تا بگوید چطور عشق به نفرت تبدیل می شود؟ پاسخ به این پرسش همانقدر سخت است که اصل داستان باورنکردنی است! برای همین زمانی طولانی با جزئیات فراوان لازم است تا بفهمیم چطور کار به اینجا رسید! در آغاز فیلم عاشقانه است و هر چه می گذرد تلخی جان تماشاگر را می نوازد.
شبی که ماه کامل شد درباره عشق برادر یک تکفیری است. عاقبت در جنگ عشق و جهل، جهل پیروز می شود. این فیلم ما را با قوم بلوچ، عبدالمالک ریگی ، افراط دینی و تکفیری ها آشنا می کند و سعی می کند همه را به یک چوب نراند. اما دغدغه اصلی فیلمساز جزو مسائلی است که برای گفتن به زبان هنر نیازمند دارد. این فیلم بیش از آنکه درباره عبدالمالک ریگی باشد درباره برادرش عبدالحمید است.
مشهور است که عشق و نفرت مرز باریکی دارد اما این بار عشق به جهل می بازد. شاید برای بیان سقوط یک عاشق بازهم جای دقت لازم باشد اما به هر حال اکنون یکی از کوبنده ترین حملات هنر بر افراط گرایی در تاریخ سینما ثبت شده است.
***
برای اینکه یک اثرهنری ادبی علیه افراط گرایی دینی کامل و منصفانه باشد و به نقد دین منجر نشود پیشنهاد می کنم اولاً فقط افراط افراطی ها را نقد کند نه مشترکات آنها با دیگر گروه های دینی ثانیاً به سوء استفاده غربی ها از افراطی ها اشاره کند ثالثاً مبارزه اعتدالیون علیه افراطیون را نشان بدهد و از طریق متن دین آنها را نقد کند و بلکه نمونه یک متدین معتدل را هم نمایش دهد. فیلمهایی مثل سنگسار ثریا اساساً در نقد افراط گرایی نیست و نقددین است. فیلم اسامه نقد دین نیست ولی در نقد افراط گرایی توصیه های فوق را لحاظ نکرده است اما فیلم به وقت شام و تا حدی فیلم شبی که ماه کامل شد روایت منصفانه تر و کامل تری داشته اند.
- ۳۸۱ نمایش