صدایی که از داوری کمتر بلند می شود

سرمقاله 66نشریه #فرهنگستان_علوم با عنوان« ایران و مسائل و مشکلاتش» سخن تازه ای نداشت و مدتهاست استاد احساس می کند حرفهایش تکراری شده است وبرای همین بارها تصمیم به خداحافظی گرفته است. اما این سرمقاله وقتی با اندکی تأخیر توسط برخی رسانه ها بازنشر شد، مورد توجه قرار گرفت و بازتاب زیادی داشت.
🔸جمله اصلی این یادداشت که به مذاق خوانندگان بسیار خوش آمد این بود که«ایران پر از مشکل است اما مسئله ندارد». او می گوید مشکل اخلاقی ما مسئله نداشتن است. «مسئله نداشتن یعنی از خود غافل بودن و به وظیفه نیندیشیدن و شانه از زیر بار مسئولیت خالی کردن و تقصیر پدید آمدن مشکل ها و رفع نشدنشان را به گردن چرخ و فلک و این پیش آمد و آن حرف و صفت انداختن است». 
🔸این جمله حال کسانی که از وضع موجود ناراضی هستند ولی نمی خواهند یک معترض عوام باشند را تقویت کرد.  ولی اگر به همین مقدار در تفسیر اندیشه داوری بسنده کنیم جفاست. لب سخن این است که کاش به جای سیاسی دیدن امور، اندکی به شرایط امکان و تحقق امور می اندیشیدیم. او مانند همیشه می گوید: مشکل بزرگ و اصلی، مشکل چشم انداز تاریخی و روابط و مناسبات و نظم است. کارشناسان معمولاً امور را تخصصی می بینند و می پندارند که با تصمیم های موضعی می توان مشکل های کلی و ساختاری را رفع کرد.
🔸نکته مهم این است که در این یادداشت او از یک سخن خوب که به میان آمده است می گوید و آن سخن تمدن نوین اسلامی است. داوری برخلاف برخی غرب گرایان مقابل نظریه تمدن اسلامی موضع نمی گیرد و آن را محال نمی داند بلکه برای آن راه حل اجمالی ارائه می کند:«برای ساختن این تمدن قاعدتاً باید دین و مدرنیته را با هم جمع کرد و با اندیشیدن به طرح آینده لااقل به یاد تجدد آورد که دارد با افق های باز خداحافظی می کند ولی توجه داشته باشیم که بنای نظام الهی و قدسی جز با رسوخ در توحید و آزادی از تعلقات دنیای جدید و کسب ملکات فاضله و مکارم اخلاق، در عین آشنایی نزدیک با جهان جدید و آزادی از آن (که نمی دانیم چگونه ممکن است) متصوّر نمی شود».
🔸دکتر داوری گرچه همچنان معتقد است برای رفتن در راه تجدد باید از عقل جدید راهنمایی خواست اما  دوباره دیدگاه خود درباره انتظار را مطرح می کند: «زندگی کردن میان دو جهان مشکل بزرگ ما و معمای تاریخ معاصر است ولی متأسفانه ما هم کمتر صبر داریم و نمی دانیم و نمی خواهیم بدانیم که راه تاریخ را باید با درد تفکر و جسارت در عمل گشود و پیمود». این صبر و درد تفکر و جسارت در عمل همان صدایی است که این روزها برخی از طرفداران روشنفکری نمی خواهند از داوری شنیده شود. هر چند خود داوری هم بیش از این نمی داند و نمی تواند این صدا را بلند کند.