نگاهی به طرح جلد سوره اندیشه

همیشه برای من  نسبت هنر و تفکر دغدغه جدی بوده است. به نظرم هنر باید با مخاطب ارتباط برقرار کند و از طرف دیگر تفکر نمی بایست در دام مسائل انتزاعی اسیر شود و نمی بایست در نمایشهای عامه پسند سطحی شود. متفکری مانند هیدگر در نقاشی های ون گوگ پیکار آسمان و زمین را می دید و نقاشی ون گوگ هم انتزاعی نبود (هرچند نحوی انتزاع در رنگ ها و ترکیب ها دیده می شود)بلکه تصویری از کفش های روستایی در زمین کشاورزی را نشان می داد. هنر باید اینگونه همه سطوح آگاهی و مراتب دقت های اذهان را متوجه خود کند.

اکنون در مجلات علوم انسانی ایران رسم بر این است که روی جلد خود را به چهره های اندیشمندان و اساتید اختصاص بدهند و جالب است برخی چهره ها در حال گردش بر روی دکه ها هستند! روزی چهره دکتر داوری را در مهرنامه می بینیم ، بعد در الف(ویژه نامه کتاب) ، روزی دیگر در فرهنگ امروز و امروز در گفتمان الگو! به نظرم نمایش چهره ای اندیشمند کار بدی نیست چرا  که مهمترین مظهر تفکر متفکر است اما کار به افراط کشیده شده است و نباید فقط به این موضوع بسنده نمود. تفکر تجلیات و نشانه های مختلفی هم دارد که یکی از بهترین تابلوهای نمایش آنها «روی جلد» مجلات علوم انسانی است.

مجله سوره اندیشه در 17 شماره اخیر خود مدام از نمایش چهره ها فرار می کرد و به طراحی نمادهای پیچیده روی آورده بود طوری که اگر پای توضیحات دست اندرکاران این مجله ننشینیم کمتر به باطن نمادها و طرح ها پی برده می شود. یادم هست جلد اولین شماره دوره جدید را قبل از چاپ دیدم: تصویر دیدنی از دیدار داوری اردکانی و سیدمحمدمهدی میرباقری که روبروی هم نشسته بودند و عنوان هم این بود: دیدار خصوصی رئیس دو فرهنگستان! این تصویر برخورد و ارتباط دو استاد علوم انسانی بود و دیدنش برای من معنادار و جذاب! اما تصویر با دست کاری های گرافیکی به شدت مخفی شده بود! وبعد هم به طور کلی از روی جلد حذف شد!

 در شماره 18 ام اتفاق تازه ای افتاده است. تصویری از جهاد سازندگی بر روی اسکناس 200ریالی. اسکناسی که دیگر وجود ندارد و به بایگانی بانک مرکزی پیوسته است. بر حسن تصادف و بلکه بر سبیل تطابق نشانه ها و واقعیت ها، تصویر روی این اسکناس مربوط به جهاد سازندگی است! این طرح از یک واقعیت خارجی که مظهر نوعی نگرش در گذشته اقتصادی ما بوده است حکایت می کند. برداشت من این است اسکناس های سبز 200ریالی اکنون به کار نمی آیند و اسکناس های زرد با صفرهای طولانی قدرت گرفته اند، جهاد سازندگی هم اکنون از رمق افتاده است...

طرح روی جلد متناسب با موضوع این شماره یعنی اقتصاد مقاومتی است و از طرف دیگر زنده و گویا ، با معنا و خلاقانه است

 پیشنهاد می کنم همه فعالان علوم انسانی اینگونه هنر را با علم و تفکر پیوند بدهند.