تصرف یدو در زخم شیر

تصرف کارگردان در این داستان نمونه قابل بحثی در سینماکتاب است:

داستان زخم شیر نوشته صمد طاهری قصه ای ضد جنگ است که با ظرافت یک شهر خراب شده و متروکه و حیواناتی رها شده و انسان هایی گرسنه را توصیف می کند. اقتباس از قصه استخوان دار از ساخت فیلم های سطحی جلوگیری می کند. ولی فیلم یدو با اضافه کردن حضور رزمندگان و تغییر پایان بندی آن را به قصه مقاومت تبدیل کرده است. نویسنده هم گفته است که پایان‌بندی فیلم اشکال منطقی دارد و اصلا همخوان نیست. در حالی که توجه نکرده که فیلمساز منطق ضدجنگ داستان را ارتقاء داده و تبدیل به منطق مقاومت کرده است پس قاعدتاً یدو نباید شهرش را ترک کند. شهری که محله ذوالفقاری دارد شایسته نیست فقط قصه ترک کردن آن روایت شود. تصرف مهدی جعفری در قصه، که خود یک‌ مستندساز هم هست، مستند به واقعیات و متکی به آرمان‌هاست. تبلیغ بیشتر تفاوت‌های فیلم و کتاب به درک بیشتر هر دو اثر کمک می‌کند. گرچه داستان تفاوت‌های جدی دارد ولی واقعیت‌ها و نگاه مردمی نویسنده در فیلم حفظ شده و همین ویژگی داستان توجیه خوبی برای اقتباس از آن است.

در نشست سینماکتاب کرمانشاه مهدی جعفری‌ کفت: آگاهانه در داستان تغییر ایجاد کردم. متاسفانه در کشور ما اقتباس کم اتفاق می‌افتد. اما نمی‌دانم چرا جهان ادبیات تلخ است اما در سینما باید امید و شادی وجود داشته باشد. نویسنده پایان فیلم را دوست نداشت دلیل این‌ تغییرمن، نیاز به خلق یک قهرمان بود و باید این‌ اتفاق می‌افتاد تا درام در فیلم‌ به وجود می‌آمد.
وی افزود: به من گفتند اگر تلخی داستان را نگه داری شانس موفقیت تو در جشنواره‌های خارجی زیاد است اما می‌خواستم منصفانه‌تر به واقعیت‌ها نگاه کنم.
 

درباره مستند انحصار ورثه

#مستند_انحصار_ورثه یک اثر هنری، نکته بین و هدفمند درباره تغییرات #سید_مرتضی_آوینی است. تحول و تجدید مسئله ای اساسی در هستی شناسی دینی و عرفانی است. آوینی در یادداشت #تجدیدوتجدد، در کتاب #آغازی_بر_یک_پایان ، ذات عالم را متحول می دانست و چرا باید خود او استثنا باشد؟ این مستند نشان می دهد نظریه تجدید و تحول هم شامل خود آوینی  شده است. آیه «والعاقبه للمتقین»، که در ابتدای مستند آمده است، ما را به یاد تحولات شخصیت آدمها می داند و اینکه در وضعیت ذاتا متحول عالم عاقبت و نقطه نهایی بسیار مهم است.

نگاهی به تراژدی: مکبث و زخم کاری

اقتباس از شکسپیر در ایران سابقه دارد. فیلم واروژ کریم مسیحی با عنوان تردید از هملت است ولی کاملاً وفادارانه نیست و پایان آن از تراژدی خارج می شود. اما اثر مهدویان چارچوب کلی اثر را حفظ می کند.

یکی از مختصات تراژدی این است که مانند حماسه‌ها همیشه همراه با پیش‌گویی و پیش‌بینی است. تم غالب در اینگونهٔ نمایشی تقدیر و ناتوانی انسان در مقابل اراده خدایان است. این معنا در مصیبت هم هست. هدف مصیبت استرجاع و تضرع است. اما در تراژدی یونانی فقط نوعی جبرگرایی باقی می ماند و حتی پیشگوها گاه با شخصیت مکر می کنند!