کتاب «شادکامی از دیدگاه پیامبر اعظم (ص)» با تعداد قابل توجهی از شواهد درون دینی نشان می دهد که چقدر در آموزه های اسلامی توصیه های مفیدی برای شادکام بودن وجود دارد. برخی از این توصیه ها برای شادی است و برخی برای رضامندی. عوامل شادی و لذت عبارتند از: شوخی، خواب، خوردن و آشامیدن، بوی خوش و تفریح و سرگرمی. علاوه بر اینها رضامندی ناشی از دیده شدن نعمتها در زندگی نیز رکن دیگر شادکامی است. رکن سوم هم تقابل و رویارویی با تنیدگی (استرس) است که روشهای متنوع آن در فصل سوم تبیین می شود.
نویسنده چندین مقاله با موضوعات مشابه در حوزه روانشناسی و دین با گرایش شادکامی و مثبت نگری در قرآن و جدیث دارد. در این اثر هم بخشی از طرح خود را دنبال می کند. او برای تبیین مفهوم، در ابتدا بین شادی و شادکامی تفاوت قائل می شود و تقریباً می توان فهمید که نویسنده شادی را لذت آنی که دارای پیامدهای منفی است می داند ولی شادکامی را ترکیبی از شادی و رضامندی تبیین می نماید. در واقع وی بر اساس تعریف شادکامی از روانشناس غربی (که به روانشناسی مثبت گرا گرایش دارد) کتاب خود را فصل بندی کرده و پاسخهایی از پیامبر و دیگر معصومین نقل کرده است. میزان موفقیت نویسنده در رسیدن به این مقصود چقدر بوده است؟ این کتاب پیوند میان روانشناسی و دین است. البته در جایی هم نقدی بر روانشناسی مرسوم – که بهداشت روان را بر پایه لذت محوری تفسیر می کند(ص68)- وارد می کند
کتاب سیمایی پژوهشی دارد هر چند از برخی ارجاعات چشم پوشی کرده است. و برخی بی دقتی ها هم وجود دارد. مثلاً برخی ترجمه ها غلط هستند: دَعبٌ لَعبٌ به خوش برخورد و بذله گو ترجمه شده است(ص18) ظاهراً شوخ طبع و پرنشاط معنی می دهد. برخی عناوین هم در متن بی توضیح رها شده مانند «کار در وطن»(ص39) که به عنوان یکی از نعماتی که موجب رضامندی می شود ذکر شده است. . اصطلاح سازی در کتاب وجود دارد: مانند واژه تنیدگی (ص12)، مقایسه نزولی(ص44)، کنترل انتظاری(ص85)و... که این اصطلاحات وضع شده از روانی و رسایی مناسبی برخوردار نیستند. علت انتخاب عنوان «شادکامی از دیدگاه پیامبر» برای این پژوهش معلوم نیست و مثلاً می توانست شادکامی از دیدگاه قرآن و حدیث عنوان جامع تری باشد. اما مقدمه و از صفت اعظم در عنوان کتاب بر می آید این کتاب سفارشی در سال پیامبر اعظم بوده است!
وی در فصل سوم به نحوی نظریه توحید در بحث شادکامی را مطرح می کند (که عنوان یک مقاله مستقل از او هم هست) بدین نحو که رضامندی و توجه به واقعیت های هستی مانند تقدیر، توقع و حرص را کم می کند و سختی ها را معنا دار و مسند به خداوند می نماید. اما یکی از مباحث مغفول در این کتاب ، خصوصاً ذیل بینش توحید، بحث در زمان حال بودن است. چنانچه که در همین بحث شایسته بود که اشاره ای به نظریات جدید در عرفان های نوظهور در مورد شادی و موفقیت شود! در زمان حال و لحظه اکنون زیستن دو تقریر دارد. یک تقریر بدون مبنای توحیدی است و در عرفان های جدید ظهور دارد ولی در تقریر دیگر مقام اولیاء الله مطرح می شود. در زمان حال بودن در قرآن با تعبیر «نه خوف و نه حزن» قابل تبیین است: أَلا إِنَّ أَوْلِیاءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ (یونس/62). خوف ، ترس از «آینده» است و حزن غم «گذشته». اما اولیاء الله در داده الهی مستقر می شوند و در زمان حال زیست می کنند. مانند شهیدان که نه خوف دارند و نه محزونند و بلکه به داده الهی خوش هستند. رهایی از خوف و حزن نشانه فرح است: فَرِحینَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ یَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذینَ لَمْ یَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلاَّ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ (آل عمران/170). «حال» دو معنا دارد یکی زمان کنونی و معنای دوم لذت وشادی. گویا در زبان مردمان ما این حقیقت پذیرفته شده که حال داشتن و شاد بودن با در حال بودن تلازم دارد. این بحث از اساس در نظر عباس پسندیده کلاً نادیده گرفته شده است.
